Gıda arzında sorun yaşanmaması ve gıda enflasyonu ile mücadeleye katkı sağlanması açısından “Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesinin Desteklenmesine” ilişkin karar Resmî Gazete ’de yayınlandı. Destekler hibe şeklinde olup proje bedelinin azami yüzde 75’i olarak verilecektir ve 2022 yılı için uygulanacaktır.

Kararda ilk olarak boş, atıl veya nadasa bırakılan arazilerin uygun münavebe planı ve ekim yöntemleri ile tarımsal üretime kazandırılması hedeflenmektedir. Ülkemizde 31 milyon dekar nadas alanı bulunmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı açıklamasına göre 230 milyon dekarlık işlenen tarım alanlarının 20 milyon dekarlık bölümü de atıl durumdadır. Üstelik, bu atıl alanların yüzde 25’i ise sulamaya elverişlidir. Özellikle, içerisinden geçmekte olduğumuz süreçte alınan bu kararın, üretimi artırarak ithalata bağımlılığın azaltılması açısından oldukça yerinde olduğunu düşünüyoruz.

Benzer şekilde hububat, bakliyat ve yağlı tohumlu bitkilerin üretiminin geliştirilmesi de yine destek kapsamında yer almaktadır. Halkımızın temel gıda maddeleri arasında yer alan bu ürünlerin üretiminde artış yapmayı hedefleyen bu kararın, temel gıda ürünlerinde arz güvenliğinin sağlanmasına ve gıda enflasyonunun azaltılmasına yardımcı olacağına inanıyoruz. Ayrıca, bu proje amacına ulaşabilirse, net ithalatçı olduğumuz hububat, bakliyat ve yağlı tohumlu bitkilerde dışa bağımlılığımız azalma sürecine girecektir.

Proje Bütçesi Ağırlıklı Olarak Üretime Yönlendirilmeli

Ülkemizin sahip olduğu tarımsal üretim potansiyelini etkin biçimde kullanarak, üretim seviyemizi artırmayı hedefleyen bu kararın, amacına ulaşabilmesi için;

• Atıl duran veya nadasa bırakılmış arazilerde üretim yapmak isteyen çiftçilerimizin başvuru şartları ve prosedürleri basitleştirilmeli, üreticilerimizin ihtiyaç duyacağı rehberlik hizmetleri Bakanlığımız teşkilatı tarafından ücretsiz olarak karşılanmalıdır.
• Bu kararın uygulanabilmesi için ayrılan bütçe kaynağı, öncelikli ve ağırlıklı olarak, üretim yapmak isteyen çiftçilerimizin başvuruları için kullanılmalıdır.
• Bu karar, beklenen etkiyi gösterebilmesi için, sadece 2022 yılında değil, en az 3-5 yıllık bir dönemde, ara verilmeden uygulanmalıdır.
• İlgili kararda yer alan, hasat sonrası ürün kurutma veya işleme tesisleri kurulması konusu bize göre öncelikli bir alan değildir. Ülkemizde yeterince, işleme tesisi vardır, hali hazırda bu tesisler bile tam kapasite ile çalışamamaktadır. Kaldı ki, bu tür yeni tesis projeleri için KOSGEB, TKDK, Kalkınma Ajansları ve benzeri kurumlarca yeterince destek verilmektedir.

Dolayısıyla öncelikli hedef ilk aşamada yerli üretimde kendi kendine yeterliliğin sağlanması olmalıdır. Bu doğrultuda program bütçesinin ağırlıklı olarak, tarımsal üretime yönlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Sektörün Önemi Daha Da Artacak

Son iki yıldır yaşanan salgın süreci, 2021 senesinin oldukça kurak geçmesi ve son olarak Rusya-Ukrayna savaşı tarım ve gıda sektörünün artık bir milli güvenlik meselesi olduğunu açıkça göstermiştir. Üretimde sıçrama yaratılmasına en çok ihtiyaç olan bir süreçten geçmekteyiz. Bu bağlamda taleplerimize karşılık veren bu karar için Devletimize teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Tarım ve Gıda sektörü, gelecekte çok daha değerli bir konuma ulaşacaktır. Yapılacak etki analizi ile doğru belirlenen politikaların dirayetli bir şekilde uygulanması ve amacına ulaşmayan politikaların ise yeniden gözden geçirilmesi ile ülkemizin ilk aşamada iç tüketimde yeterliliği sağlayacağı ve ardından net ihracatçı konuma ulaşacağı kanısındayım.

Ö. Abdullah Özdemir

Mersin Ticaret Borsası

Yönetim Kurulu Başkanı